ZMARSZCZKI

facial-4064284_1920Człowiek jest genetycznie zaprogramowany na starzenie się i jest to proces nieunikniony. Prędkość i przebieg starzenia się zależą od czynników wewnątrz i zewnątrzpochodnych:

          • czynnik wenątrzpochodny: związany jest z „zegarem biologicznym” i predyspozycjami genetycznymi. Nie mamy na niego wpływu i tym samym nie mamy wpływu na szybkość starzenia się.
          • czynnik zewnatrzpochodny: zależny jest od wpływu czynników środowiskowych, przede wszystkim słońca (promieniowania UV) oraz zanieczyszczeń.

Istnieje kilka teorii tłumaczących mechanizm procesu starzenia. Jedna grupa teorii jest związana z mechanizmami genetycznego starzenia skóry, druga ze starzeniem związanym z działaniem różnych czynników uszkadzających.

Różne mechanizmy mogą się na siebie nakładać. W komórkach ulegających mitozie mogą przeważać czynniki genetyczne, a w komórkach postmitotycznych czynniki uszkadzające.

Najbardziej popularne teorie starzenia się to:

  • Teoria genów starzenia
  • Teoria mutacji
  • Teoria starzenia komórki
  • Teoria związana ze wzmożoną ekspresją genów supresorowych i inwolucją genów promujących proliferację tj. onkogenów
  • Teoria telomerowa
  • Teoria związana z apoptozą
  • Teoria zaburzenia funkcji komórek
  • Teoria stresu oksydacyjnego – Teoria błędu
  • Teoria nie enzymatycznej glikozylacji białek

Starzenie się skóry charakteryzuje się:

  • osłabieniem mechanizmów obronnych
  • spowolnieniem naturalnej odnowy tkankowej
  • wolniejszą regeneracją uszkodzeń
  • zakłóceniem procesów regulacyjnych
  • trwałymi zmianami morfologicznymi
  • zwiotczeniami
  • obniżenie elastyczności
  • wysuszenie
  • zmarszczki
  • zaburzenia pigmentacji – przebarwienia
  • zmiana kolorytu
  • zmniejszenie grubości naskórka poszerzenie naczyń krwionośnych

Starzenie się skóry podobnie jak całego organizmu przebiega dwutorowo jako proces zewnątrz i wewnątrzpochodny.

Obraz kliniczny zmian starzenia skóry pod wpływem promieniowania słonecznego i starzenia wewnątrzpochodnego ściśle się ze sobą wiąże i decyduje o pełnym obrazie starzejącej skóry. Oba procesy mogą powodować zupełnie odwrotne zjawiska w skórze, a ich wypadkowa jest czasem nazywana prawdziwym starzeniem skóry – true aging.

Obraz kliniczny “słonecznego” starzenia skóry to między innymi:

  • pogrubienie skóry,
  • bruzdy i głębokie zmarszczki,
  • odbarwienia, przebarwienia,
  • chropowatość skóry,
  • pojawienie się zmian przednowotworowych i nowotworów.

Obraz kliniczny starzenia genetycznego to między innymi :

  • zmniejszenie grubości naskórka,
  • wiotkość skóry,
  • utrata elastyczności,
  • sieć delikatnych zmarszczek.

Przyczyny starzenia się skóry w sposób chronologiczny (naturalny)- wewnątrzpochodny:

Najważniejszą przyczyną starzenia się skóry w sposób chronologiczny, są zmiany hormonalne, związane z poziomem estrogenów i testosteronu w organizmie.

O tempie starzenia się skóry decydują również uwarunkowania genetyczne. Na nie niestety nie mamy wpływu.

Przyczyny przyspieszonego starzenia się skóry- starzenie zewnątrzpochodne:

Głównymi przyczynami przyspieszonego starzenia się skóry są:

  • promieniowanie ultrafioletowe,
  • stresujący tryb życia,
  • palenie papierosów,
  • klimatyzacja,
  • przebywanie w zadymionych pomieszczeniach,
  • niewłaściwy sposób odżywiania,
  • krótkie przebywanie na świeżym powietrzu,
  • brak wysiłku fizycznego.

Wszystkie te czynniki stymulują powstawanie w organizmie wolnych rodników. Wolne rodniki prowadzą do uszkodzeń w obrębie materiału genetycznego DNA komórek naskórka i skóry właściwej, niszczą białka takie jak elastyna i kolagen. Przyczyniają się w ten sposób do powstania zmarszczek, zmniejszenia elastyczności i gęstości skóry.

Według niektórych autorów w określonych warunkach klimatycznych, czynniki środowiskowe mogą być odpowiedzialne aż za 80% zmian obserwowanych w przebiegu starzenia skóry do 45 -50 r. ż.

W ostatnich latach obserwuje się nasilenie procesu starzenia słonecznego (photoaging), związanego z częstymi ekspozycjami na intensywne promieniowanie słoneczne i korzystanie z solariów.

Mechanizm starzenia wewnątrzpochodnego skóry:

W młodej skórze procesy rozkładu i regeneracji są w równowadze.

W skórze dojrzałej natomiast:

  • zaczynają dominować procesy destrukcyjne
  • następuje ogólne osłabienie zdolności do zachowywania równowagi
  • komórki żyją krócej
  • obserwuje się spowolnienie procesów odnowy
  • ogólne osłabienie aktywności fizjologicznej
  • uszkodzenia układów regenerujących
  • rozregulowanie procesów wzrostu i odnowy tkankowej

Mechanizm starzenia zewnątrzpochodnego skóry to:

  • uszkodzenia struktur fizjologicznych : tkanek, enzymów, układów regulujących kwasów nukleinowych

Skutki fizjologiczne :

  • uszkodzenia układów regenerujących
  • rozregulowanie procesów wzrostu i odnowy tkankowej
  • mutacje

W obrazie starzenia wewnątrzpochodnego przeważają procesy zanikowe, podczas gdy starzenie zewnątrzpochodne charakteryzuje się przewagą procesów przerostowych.

W czasie starzenia chronologicznego (wewnątrzpochodnego) dochodzi do zmian zanikowych we wszystkich trzech warstwach skóry:

  1. Objawy i konsekwencje starzenia się w naskórku:
  • dochodzi do zaniku warstwy podstawnej i kolczystej, zwanych również warstwą Malpighiego, co prowadzi do wydłużenia cyklu powstawania nowych komórek
  • wskutek dezorganizacji warstwy podstawnej, naskórek staje się przesuszony, łuszczący i wyraźnie cieńszy
  • ograniczona zostaje produkcja naturalnego czynnika nawilżającego NMF (natural moisturising factor), zawartego w keratynocytach
  • w warstwie podstawnej naskórka, dochodzi do zmniejszenia ilości melanocytów ( komórek barwnikowych ) – komórki barwnikowe mają jednak zwiększoną tendencję do gromadzenia się, czego wynikiem jest pojawienie się skupisk plam barwnikowych, zwanych plamami starczymi
  • warstwa rogowa nadmiernie się łuszczy – cement międzykomórkowy ulega osłabieniu, ponieważ warstwa ochronna na powierzchni skóry, tzw. film wodno-tłuszczowy, zanika – spowolnieniu ulega synteza lipidów
  • naskórek staje się cienki i odwodniony – dochodzi do nierównomiernego rozkładu melaniny i powstawania przebarwień – maleje liczba komórek Langerhansa (biorących udział w naskórkowych procesach immunologicznych), maleją właściwości ochronne skóry – w spojeniu skóry właściwej z naskórkiem komórki ulegają spłaszczeniu, co spowalnia wymianę substancji odżywczych, zmniejsza przyleganie skóry właściwej i naskórka -pojawiają się bruzdy i zmarszczki
  1. Objawy starzenia w skórze właściwej:
  • włókna warstwy brodawkowatej na styku naskórka i skóry właściwej zostają zniszczone, następuje spłaszczenie tej warstwy
  • spada produkcja fibroblastów, które zaczynają produkować elastazę i kolagenazę, enzymy niszczące włókna elastyny i kolagenu
  • włókna kolagenu stają się sztywniejsze, twarde i pofałdowane – składniki macierzy pozakomórkowej (glikoaminoglikany, w tym kwas hialuronowy) ulegają glikacji, czyli reakcji między cząsteczkami cukrów a cząsteczkami protein, efektem jest sztywnienie tkanki łącznej;
  • wymiana międzykomórkowa ulega spowolnieniu
  • zanikają przydatki skóry (paznokcie, korzenie włosów, gruczoły skórne ) i receptory czucia
  • skóra traci elastyczność i jędrność, jest głęboko odwodniona; zmarszczki stają się coraz bardziej widoczne, rysy twarzy wiotczeją
  1. Objawy starzenia w tkance podskórnej:
  • mamy do czynienia zarówno ze zmianami typu rozrostu jak i zaniku tkanki podskórnej,
  • zmniejsza się metabolizm komórkowy,
  • zmniejsza się aktywność adipocytów (komórek tłuszczowych).

Obserwuje się następujące zmiany w układzie naczyniowym skóry:

  • dochodzi do spadku unaczynienia skóry szczególnie w warstwie brodawkowatej
  • zmniejsza się przepływ krwi i tym samym następuje zmniejszenie wymiany składników odżywczych, zaburzenie termoregulacji, obniżenie ciepłoty skóry
  • naczynia stają się coraz bardziej kruche i wrażliwe- efektem jest rumień i liczne teleangiektazje

Objawy kliniczne to:

  • cienki naskórek
  • skóra odwodniona, blada, sucha , szorstka, często swędząca
  • mała elastyczność, sprężystość skóry
  • plamy barwnikowe
  • spadek wydzielania łoju i potu
  • zaburzenia termoregulacji- (skóra chłodna)

Przedwczesne starzenie się skóry (zewnątrzpochodne):

W procesie przedwczesnego starzenia się skóry zmiany dotyczą najbardziej tkanki łącznej. Zmniejsza się ilość kolagenu i elastyny, wskutek nieprawidłowej aktywności fibroblastów – komórek odpowiedzialnych za ich tworzenie. Kolagen ulega zwyrodnieniu. Dochodzi do nagromadzenia się substancji podobnej do elastyny, lecz bez jej właściwości elastycznych.

Promieniowanie ultrafioletowe prowadzi do wielu zmian degeneracyjnych w skórze takich jak:

  • nadmierne wytwarzanie pigmentu – opalenizna jest reakcją obronną skóry na promieniowanie UV – wyzwala reakcje rumieniowe, poszerzanie się naczyń krwionośnych – inicjuje procesy zapalne – inicjuje powstawanie przebarwień – zwiększa ryzyko powstania nowotworów w skórze – powoduje zmiany w obrębie gruczołów łojowych, które ulegają przerostowi, wytwarzając cysty i brodawki łojotokowe o nierównej, brodawkowatej i rogowaciejącej powierzchni
  • wpływa na jej odwodnienie i wysuszenie skóry – naskórek ulega pogrubieniu, dochodzi do odwodnienia – skóra staje się szorstka, łuszczy się – pojawiają się głębokie zmarszczki i bruzdy

Zmarszczki stanowią najbardziej widoczny objaw starzenia się skóry.

Powstawanie zmarszczek zależne jest od ogólnego stanu zdrowia, oddziaływania hormonów, czynników genetycznych, trybu życia, sposobu odżywiania, mimiki, a także od wpływów zewnętrznych. Szczególnie destrukcyjny wpływ na skórę ma ekspozycja na promienie słoneczne, a także korzystanie z solarium oraz palenie tytoniu.

Rodzaje zmarszczek

Wyróżniamy kilka typów zmarszczek:

  • Zmarszczki płodowe: występują przeważnie na szyi i przebiegają poprzecznie. Występują od urodzenia i nie mamy na nie wpływu.
  • Bruzdy ruchome– występują na dłoniach i stopach. Powstają przez zapadanie się skóry w zagłębienia uwarunkowane budową anatomiczną ciała i w dużym stopniu zależą od wytrzymałości tkanki podskórnej.
  •  Zmarszczki suche- powstają w wyniku odwodnienia i wysuszenia warstwy rogowej naskórka.
  • Zmarszczki starcze– powstają na skutek zmian w strukturze włókien łącznotkankowych, tkance podskórnej oraz resorpcji kości. Na powstawanie starczych zmarszczek duży wpływ mają czynniki dziedziczne.
  • Zmarszczki mimiczne powstają w wyniku skurczów mięśni, których przyczepy bezpośrednio znajdują się w skórze. Każdego dnia mięśnie twarzy wykonując ruchy, powodują zmiany napięcia skóry, a to generuje powstawanie linii i zmarszczek. Do zmarszczek mimicznych zaliczamy kurze łapki wokół oczu, zmarszczki czoła poziomie , między brwiowe. Na zmarszczki mimiczne mamy ograniczony wpływ. Ich przebieg i wygląd są dziedziczne.

W zależności od głównych mechanizmów biorących udział w ich powstawaniu, zmarszczki dzielimy na:

  • mimiczne- powstające wyniku skurczów mięśni twarzy
  • grawitacyjne- pojawiające się na skutek wiotczenia skóry w procesie starzenia
  • posłoneczne- spowodowanie działaniem promieniowania UV
  • senne- wynikające z powodu ułożenia skóry podczas snu

Zmarszczki, bruzdy pojawiają się w określonej kolejności:

– 30 – lat: nadmiar skóry powiek górnych powoduje opadanie powiek górnych, zaznaczenie „kurzych łapek” w bocznych kątach oka

– 40 – lat: wyraźnie zaznaczone fałdy nosowo – wargowe ( bruzdy od skrzydełka nosa do kącika ust), poprzeczne zmarszczki czoła i zmarszczki pionowe między brwiowe ( zmarszczki lwie )

– 50 – lat: opadanie końca nosa, mniej wyraźnie zaznaczona linia żuchwy; zmarszczki szyi spowodowane widocznymi pasmami mięśnia szerokiego szyi, opadanie bocznych części policzków i tworzenie się tzw. chomików

– 60 – lat, 70 – lat: dalsze ścieńczenie skóry oraz zanik tkanki podskórnej, przyczyniający się do pogłębiania zmarszczek i wiotkości skóry.

Działanie profilaktyczne są najlepszą strategią opóźnienia procesów starzenia w skórze i w całym organizmie.

Najważniejsze z nich to:

  • unikanie promieniowania ultrafioletowego
  • unikanie tytoniu
  • unikanie zanieczyszczeń
  • używanie filtrów ochronnych przeciwsłonecznych o wysokim numerze fotoprotekcji
  • stosowanie kosmetyków zawierających antyoksydanty, retinoidy i inne substancje aktywne
  • zbilansowana dieta
  • suplementacja przeciwutleniaczowa

Medycyna estetyczna dysponuje szeregiem skutecznych zabiegów pozwalających spłycić lub całkowicie usunąć zmarszczki, oraz przywrócić niekorzystne procesy zachodzące przy użyciu różnych technik niechirurgicznych.


REJESTRACJA

PRZERWA WAKACYJNA
OD 14 LIPCA DO 27 LIPCA 2025.

REJESTRACJA CZYNNA:
- poniedziałek 10:00 - 16:00
- wtorek 12:00 -18:00
- środa 12:00 - 18:00
- czwartek 12:00 - 18:00
- piątek 10:00 - 16:00

telefon: 61 639 50 75 lub
+48 784 674 835
e-mail: medicest@wp.pl