SKÓRA ODWODNIONA

Skóra ma budowę warstwową. Składa się z naskórka, skóry właściwej oraz tkanki podskórnej. Najważniejszą funkcją skóry jest ochrona organizmu przed inwazją drobnoustrojów, ograniczenie ekspozycji na czynniki fizyczne i chemiczne. Skóra uczestniczy w regulacji temperatury i równowagi wodno-elektrolitowej, a także współdziała w syntezie witaminy D.

Jej dwukierunkowa bariera zabezpiecza również organizm przed utratą wody, elektrolitów i innych substancji na zewnątrz.

Wyróżniamy naturalne systemy utrzymywania wody w skórze:

• skóra właściwa,
• systemy strukturalne protein,
• glikozoaminoglikany,
• naskórek,
• warstwa rogowa,
• lipidy cementu międzykomórkowego,
• naturalny czynnik nawilżający (NMF),
• powierzchnia skóry,
• sebum.

Warstwa rogowa czyli ( stratum corneum) naskórka jest dla naszego organizmu podstawową barierą ochronną.

Nawilżanie polega na utrzymaniu dostatecznej ilości wody w najbardziej powierzchownej warstwie rogowej naskórka. Woda w naskórku pochodzi ze skóry właściwej. Skóra zawiera blisko 20% całej wody znajdującej się w organizmie, z czego w skórze właściwej jest jej do 70 % składu , a w ostatnich warstwach naskórka już tylko 13%. Woda w skórze występuje w postaci odwracalnych połączeń ze specyficznymi substancjami, z których najważniejszy jest kwas hialuronowy.

Prawidłowe uwodnienie naskórka wymaga nie tylko dostarczenia mu odpowiedniej ilości wody ze skóry właściwej, lecz także ograniczenia jej utraty przez naskórek.

Zdolność niezaburzonego utrzymania wody w naskórku zależy między innymi od unikalnych właściwości warstwy rogowej i prawidłowego przylegania jej elementów. Bardzo istotną rolę w tym procesie pełnią lipidy, które można znaleźć zarówno w błonie komórkowej naskórka, jak i w przestrzeniach międzykomórkowych. Zaburzenie proporcji poszczególnych frakcji lipidowych oraz ich niedobór przyczyniają się do powstania suchości skóry.

Wysychanie skóry jest procesem naturalnym.

Woda w skórze zawsze będzie migrowała do powierzchni i odparowywała. Równowaga warunkująca prawidłowe stężenie wody w skórze oznacza, że szybkość migracji z wewnątrz powinna być równa szybkości przenikania i odparowywania.

W normalnych warunkach klimatu umiarkowanego wyparowuje z niej od 300 – 400 ml wody na dobę. Jeśli z naskórka wyparowuje więcej wody niż jest do niego dostarczane z głębszych warstw, to skóra staje się odwodniona.

Każde odchylenie od optymalnej zawartości wody w skórze powoduje zakłócenie homeostazy – biochemii, fizjologii skóry oraz zmianę jej własności mechanicznych.

Na skutek zakłócenia procesów zachodzących w skórze dochodzi do uszkodzenia struktur kolagenowych i elastyny. Prowadzi to do przyspieszenia procesów starzenia , wiotczenia skóry oraz powstawania zmarszczek. Ponadto, dochodzi do zahamowania odnowy naskórka. Skóra staje się szorstka , popękana, łuszcząca się. Łatwo ulega podrażnieniom, czerwieni się.

Zbyt duża ilość wody powoduje, że komórki pęcznieją i do skóry przenikają substancje hydrofilowe, tym samym bariera warstwy rogowej nie funkcjonuje prawidłowo.

Jedną z głównych przyczyn odwodnienia skóry jest jej nieprawidłowa pielęgnacja!

Poza tym do czynników zaostrzających lub wywołujących odwodnienie skóry zaliczamy:

• naturalny proces starzenia
• zaburzenia hormonalne
• niesprzyjające warunki atmosferyczne: zimno, wiatr, promieniowanie słoneczne
• ogrzewanie, klimatyzacja
• zanieczyszczenia środowiska
• stres
• zmęczenie
• niezbilansowana dieta
• niektóre leki ( w tym leki przeciwtrądzikowe)

Skóra odwodniona może mieć również podłoże genetyczne.

Ogólna charakterystyka skóry odwodnionej:

• skóra staje się bardziej wrażliwa
• towarzyszy jej uczucie ściągnięcia, dyskomfortu,
• skóra jest cienka, mało elastyczna,
• mało sprężysta,
• widoczne jest złuszczanie,
• widoczna jest siatka zmarszczek.

Istotą nawilżania jest: zahamowanie przepływu wody przez zmniejszenie gradientu, zwiększenie zdolności wiązania wody i tworzenie układów barierowych.

Woda wprowadzona z zewnątrz nie jest w skórze zatrzymywana i szybko odparowuje.

Prawidłowe nawilżanie może być poprzez:

• wzmacnianie bariery ochronnej: zewnętrzne (warstwy okluzyjne hydrofilowe i hydrofobowe) i wewnętrzne (substancje penetrujące hydrofilowe i hydrofobowe)
• przyspieszenie odnowy bariery: stymulacja ogólna i specyficzna
• ochronie barier: filtry słoneczne i substancje przeciwrodnikowe

W pielęgnacji skóry odwodnionej należy pamiętać że:

• środki do mycia nie mogą naruszać płaszcza lipidowego, nie powinny zawierać alkoholu,
• kosmetyki oprócz nawilżania powinny również zatrzymywać wodę w komórkach.

Należy unikać:

• mycia w bardzo ciepłej wodzie,
• stosowania klasycznego mydła,
• nadużywania kosmetyków „wysuszających”,
• nadużywania maseczek o działaniu ściągającym, złuszczającym,
• opalanie na słońcu oraz w solarium.

Systematyczne stosowanie preparatów nawilżających oraz korzystanie z zabiegów specjalistycznych utrzymają skórę w dobrej kondycji, poprawią jej jakość, zapobiegają odwodnieniu.