CZY WIESZ JAKIE TECHNIKI BADAŃ DODATKOWYCH WYKORZYSTUJE SIĘ W PRZYPADKU ŁYSIENIA?
Nadmierne wypadanie włosów może mieć różne przyczyny i odmienny przebieg kliniczny. Stąd też w celu postawienia pełnej diagnozy, oprócz badania podmiotowego i przedmiotowego, lekarz może poprosić nas o wykonanie ogólnych badań labolatoryjnych krwi oraz może zlecić różne badania dodatkowe dotyczące skóry owłosionej i włosów.
W diagnostyce włosów i skóry owłosionej głowy wykorzystuje się następujące metody badań:
TRICHOGRAM– jest najszerzej stosowaną metodą diagnostyczną. Polega na ocenie mikroskopowej około 100 opuszek włosów pacjenta pobranych przez lekarza. Włosy najczęściej pobiera się w równych ilościach z dwóch okolic owłosionej skóry głowy tj. okolicy czołowej i potyliczej. Czasami włosy pobiera się z czterech okolic: czołowej, potylicznej oraz obu skroniowych.
W badaniu mikroskopowym ocenia się fazę wzrostu każdego włosa na podstawie kształtu i zabarwienia opuszki oraz obecności osłonki łodygi, a także kąta zagięcia włosa w stosunku do opuszki. W ten sposób ocenia się liczbę włosów w fazie anagenu, katagenu, telogenu oraz liczbę włosów dysplastycznych/dystroficznych.
Wynik przedstawia się zazwyczaj jako odsetkowy udział włosów w poszczególnych fazach cyklu. Każde laboratorium/ pracownia mają ustalony swój zakres norm, właściwy dla określonej populacji. Ogólnie można uznać następujące zakresy norm: anagen 66-96%, katagen 0-6%, telogen 2-18%, włosy dysplastyczne/dystroficzne 0-18%.
Badanie ma największą wartość diagnostyczną w rozpoznawaniu ostrego łysienia telogenowego (dwukrotnie wyższy odsetek od normy). W łysieniu anagenowym stwierdza się zwiększony odsetek włosów ułamanych/dystroficznych. W przypadku łysienia androgenowego wyniki trichogramu nie są jednoznaczne. Za rozpoznaniem łysienia androgenowego może przemawiać: nieco zwiększony odsetek włosów telogenowych (choć nie tak znaczący jak w ostrym łysieniu telogenowym) i włosów dysplastycznych, a także cechy miniaturyzacji włosów w trichogramie
TRICHOSKOPIA – opiera się na technice dermoskopii lub wideodermoskopii. Umożliwia ocenę struktur na poziomie naskórka, granicy skórno-naskórkowej i górnych warstw skóry właściwej oraz włosów. Dokonuje się oceny łodyg włosów oraz struktur skóry owłosionej głowy, w tym w szczególności ujść mieszków włosowych, stanowiących górną część kanału włosa, skóry otaczającej mieszek oraz naczyń mikrokrążenia.
Jedną z największych zalet jest możliwość oceny struktury łodygi włosa bez konieczności pobierania włosów do badania metodą mikroskopii świetlnej.
FOTOTRICHOGRAM– polega na wykonywaniu fotografii macro skóry owłosionej głowy. Po ogoleniu fragmentu skóry głowy wykonywana jest pierwsza fotografia, następnie po 72 godzinach wykonuje się drugą fotografię. Włosy anagenowe urosną na długość około 1 mm, a włosy telogenowe nie będą praktycznie niewidoczne. Będą widoczne jedynie ujścia mieszków włosowych. Na tej podstawie oblicza się stosunek włosów anagenowych do telogenowych.
Udoskonalona formą tej metody jest fototrichogram wzmocniony kontrastem (contrast-enhanced phototrichogram – CE-PTG), który umożliwia dodatkowo obserwację cienkich i jasnych łodyg włosów mieszkowych.
TRICHOSKAN– jest skomputeryzowaną wersją fototrichogramu. Umożliwia zautomatyzowane ustalenie odsetka włosów anagenowych i telogenowych w polu widzenia o powierzchni 0,25 cm2 oraz ocenę gęstości włosów.
MIKROSKOPIA ŚWIETLNA- służy do oceny łodyg włosów. Do badania pobiera się od kilku do kilkudziesięciu włosów. Ma szczególną wartość diagnostyczną w przypadku dystrofii włosów uwarunkowanych genetycznie.
MIKROSKOPIA W ŚWIETLE SPOLARYZOWANYM- umożliwia ocenę kory i struktury włosa. Metodę wykorzystuje się w przypadku zwiększonej łamliwości włosów i podejrzenia niektórych wrodzonych chorób łodygi włosa.
BADANIE HISTOPATOLOGICZNE OWŁOSIONEJ SKÓRY GŁOWY – pozostaje najistotniejszą metodą pomocniczą w diagnostyce trichologicznej.
Wykonuje się je głównie w celu różnicowania łysienia androgenowego z przewlekłym łysieniem telogenowym. Innym wskazaniem do badania histopatologicznego jest podejrzenie nietypowego łysienia plackowatego oraz łysienie bliznowaciejące. Badanie ocenia łączną liczbę mieszków w badanym materiale lub ich gęstość, odsetek mieszków telogenowych i odsetek mieszków zminiaturyzowanych oraz średnią grubość włosów.
REFLEKSYJNA MIKROSKOPIA KONFOKALNA (REFLECTANCE CONFOCAL MICROSCOPY – RCM)– jest techniką nieinwazyjnego obrazowania naskórka i skóry, umożliwiającą ocenę szczegółów z przybliżoną dokładnością do oceny histologicznej. Przybliżona głębokość penetracji wynosi 200-300 mikrometrów, co daje możliwość wizualizacji naskórkowej części mieszków włosowych oraz przekrojów włosów.
Inne rzadziej stosowane badania diagnostyczne:
TEST POCIĄGANIA (PULL TEST)– polega na pociągnięciu po 40-60 włosów z trzech różnych miejsc na skórze owłosionej głowy. Test jest dodatni jeżeli w rękach lekarza zostają z każdego dowolnego miejsca ponad 3 włosy lub ponad 10 włosów łącznie. Istnieją różne warianty tego badania. Niektórzy czasami wykonują badanie w czterech lokalizacjach na skórze głowy, a jako wynik dodatni uznaje się 6 włosów pozostających w palcach. W palcach, pozostają włosy telogenowe, a odsetek tych włosów może odpowiadać odsetkowi włosów telogenowych. Badanie jest dodatnie w łysieniu telogenowym, ale nie jest swoiste dla tej choroby. Może być również dodatnie w aktywnej fazie łysienia plackowatego i w łysieniu anagenowym o innym podłożu..
Obecnie test jest rzadziej wykonywany. Wykorzystuje się go jako badanie uzupełniające, w szczególności do oceny aktywności choroby.
TEST MYCIA (WASH TEST) – dzisiaj wykonywany bardzo rzadko. Jest metodą różnicowania łysienia androgenowego z łysieniem telogenowym. Wypadnięcie dużej liczby włosów podczas rutynowego ich mycia wskazuje na łysienie telogenowe, natomiast wypadnięcie małej liczby włosów na łysienie androgenowe.
WAŻENIE WŁOSÓW– nie jest raczej wykorzystywane w praktyce lekarskiej, ale do badań klinicznych.
Bada się w ten sposób czy dany kosmetyk lub lek korzystnie wpływa na jakość włosów.
TRICHOGRAM JEDNOSTKI POWIERZCHNI (UNIT AREA TRICHOGRAM) – jest mało przydatnym badaniem, w którym klinicznie i mikroskopowo ocenia się włosy pobrane z powierzchni 60 mm2.
ELEKTRONOWA MIKROSKOPIA SKANINGOWA (SCANNING ELECTRON MICROSCOPY – SEM) I TRANSMISYJNA MIKROSKOPIA ELEKTRONOWA (TRANSMISSION ELECTRON MICROSCOPY – używane są niekiedy jako metody uzupełniające do zobrazowania lub uszczegółowienia zmian zidentyfikowanych przy użyciu innych metod. Nie mają szerokiego zastosowania w codziennej praktyce trichologicznej.
Trwają badania nad wykorzystaniem nowych technik badawczych.
Więcej o leczeniu włosów i zabiegach na naszej stronie www.medicest.pl oraz numerami telefonów 61 639 50 75 oraz 784 674 835.
ZAPRASZAMY!